zaterdag 30 januari 2016

Liefde en onkruid

Ik heb deze week het boek 'Charlotte' van Pia de Jong in een adem uitgelezen. Zij beschrijft hierin het aangrijpende verhaal van haar dochter die een zeer zeldzame vorm van aangeboren leukemie had. Ze was eigenlijk opgegeven, maar mogelijk kon chemotherapie nog helpen. Pia en haar man kozen er echter voor om Charlotte deze behandeling (met een zeer kleine kans van slagen) niet te geven en haar mee naar huis te nemen. Ze zijn toen 'gewoon' heel veel van haar gaan houden. Door haar te voeden, te dragen en samen te slapen, zodat het kleine tere meisje voortdurend de liefde en veiligheid van met name haar moeder kon voelen. En ze genas. Ik was toevallig haar vroedvrouw, maar dat doet er verder niet toe. Een prachtig verhaal, dat niet wil aanzetten tot nooit chemotherapie toepassen, of dat claimt dat liefde alles overwint. Maar het bracht mij wel op de volgende gedachte. Ik denk al langer, vooringenomen als ik ben door mijn beroep, dat er een specifieke 'default' manier is om kinderen te krijgen en er voor te zorgen. De manier die de natuur ontworpen heeft als beste manier om een mensenkind tot wasdom te brengen. Maar nu komt de crux. Mensen zijn als onkruid. In het algemeen is onze diersoort namelijk ongelooflijk sterk. Dus blijk je enorm af te kunnen wijken van de 'default methode' van de natuur zonder dat dit noemenswaardige schade oplevert aan een individu. En hoe heerlijk is dat! wat een vrijheid levert dat op voor elke ouder in zijn/haar unieke situatie! Dat is precies waarom je je ook niet schuldig hoeft te voelen als je bevalling niet verliep zoals in 'de boekjes'. Of als je borstvoeding mislukt is. Dat je kan kiezen voor een carrière ipv fulltime moederschap en dat we daar geen 'mommywars' over moeten beginnen. En laat dat elkaar opzadelen met schuldgevoel nu precies zijn waarom ik me vaak ongemakkelijk voel als ik mijn vooringenomenheid over 'hoe het idealiter zou moeten' wil uiten. Wat ook heel mooi beschreven is hier. Maar ik denk dat het wel belangrijk is om vast te stellen wat die gouden standaard dan precies is, om er daarna naar believen van af te kunnen wijken. En te bedenken dat als je er op alle gebieden van afwijkt, de marge voor het gezond en veilig opgroeien van een kind dan wel erg krap wordt. Maar dat er oneindig veel mogelijkheden zijn om er gevarieerd van af te wijken, precies zoals bij jou/jullie past, of bij de situatie en eventuele complicaties. Dit is wat ik in mijn werk en leven ontdekt heb als 'gouden standaard' van de natuur:
  • zo min mogelijk stress in de zwangerschap, voldoende tijd en ruimte om naar binnen te kunnen keren en de veranderingen in je brein en lijf rustig te kunnen doorstaan
  • gezond en gevarieerd eten (veel groente en fruit, eten wat je oma nog zou herkennen et cetera)
  • thuis en ongestoord bevallen
  • minstens een jaar lang full time thuis blijven met je kind, bij voorkeur de moeder
  • heel lang borstvoeding geven, minimaal 2 jaar, liefst het kind zelf laten aangeven wanneer het genoeg is
  • samen slapen, ook op z'n minst het hele eerste jaar
  • je kind zolang het nog past zo veel mogelijk bij je dragen in een draagdoek
  • onvoorwaardelijk ouderschap en geweldloze communicatie 
Ook nu ik dit schrijf, hoor ik verontwaardigde stemmen dat dit overdreven is en dat er meerdere gelijkwaardige wegen naar Rome zijn. Dat klopt, maar alleen indien er sprake is van een verdere gezonde situatie kun je naar hartenlust andere routes nemen. Zonder noemenswaardige schade. Ja, kunstvoeding geeft meer risico op schade dan (lang) borstvoeding geven (o.a. astma, allergieën, obesitas, diabetes etc), maar er zijn volksstammen groot geworden op poedermelk zonder er al te veel nadelen van te ondervinden. Waaronder ondergetekende. Ook heb ik 'gewoon' in een kinderwagen en een aparte babykamer gelegen. En hee, ik leef nog steeds! Ben ook best gezond en gelukkig :-). Mogelijk heeft mijn jarenlange bindingsdrang/-angst hier nog haar oorsprong gehad, maar ook dat is een handicap die op te lossen viel. Ik heb een directeur van een grote onderneming begeleid met 4 kinderen. 4 x thuis bevallen en telkens vlot weer fulltime aan het werk waarbij haar man voor huis en kinderen zorgt. En zij een ijzeren kolfdiscipline op haar werk hanteert, waarbij ik geloof dat ze ook zonder moedermelk in deze situatie net zo liefdevol en gezond groot zullen worden. Mijn oom en tante waren vroeger mijn grote voorbeeld omdat zij elk 3 dagen werkten, 2 dagen zorgden en 1 dag per week een oppas aan huis hadden. En allebei interessante banen hadden en beiden gepromoveerd zijn. Ondanks de hoge gehaltes aan stresshormonen die ze in speeksel van baby's op de crèche vinden, is er inmiddels een hele generatie groot geworden die hier nauwelijks nog last van lijkt te hebben. Samen slapen is echt niet voor iedereen een uitkomst (bijvoorbeeld als je moeder vroedvrouw is die elke nacht wakker gebeld kan worden om daarna een krijsende dreumes te moeten achterlaten). Dus voel je niet schuldig als je andere keuzes maakt dan in het lijstje hierboven. Maar als de nood heel hoog is, weet dan dit dit de basis is van wat je kan doen om je kind een zo goed mogelijke start te geven. Als het ernstig ziek is, of bijvoorbeeld als jullie samen een zware bevalling hadden. En als alles goed is, volg dan je hart en je hoofd in waar je van 'de gouden standaard' wilt afwijken. Want het moet natuurlijk geen protocol worden ;-).